In acht dagen zijn we van Rotterdam naar Dakar gereden, tegen de adviezen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken in. Met name de route door de woestijn in Mauritanië zou onveilig zijn vanwege ontvoeringen door nomaden die zich verbonden voelen aan de strijd van Al Kaida. Hoe meer je doet aan de voorbereiding van een reis, hoe minder er overblijft van de wereld om in te reizen.

Mensen raden je vooral aan om dingen niet te doen. Dat geldt niet alleen voor de officiële adviezen en de ‘dos and don’ts’ van de reisgidsen, maar ook van lokale bevolking. Het deugt nooit aan de andere kant, bij de andere stam. Altijd wordt er op gewezen dat je als onbekende met het gebied moet afgaan op de oordelen van de ervaren mensen die er wonen. Als we geluisterd hadden naar al die goedbedoelde adviezen, waren we niet aan de reis begonnen.

Er zijn volkeren en stammen die te zwak zijn om hun vijand te verslaan met het traditionele middel van oorlog. Terrorisme is niets meer en niets minder dat het zaaien van angst met het specifieke doel om de andere partij te bewegen om eigen vrijheden op te geven. De weerstand daartegen moet de bedreigde partij bewegen om toe te geven aan de eisen van de terroriserende partij. Zo kan zonder leger een doel bereikt worden dat anders alleen met een militaire overwinning af te dwingen zou zijn. Het bestrijden van terrorisme is nooit effectief; de vijand is ongrijpbaar. De poging het volk te beschermen tegen een terroristische aanval leidt altijd tot het inleveren van vrijheden en nooit tot het verslaan van de vijand omdat deze niet de aanvallen uitvoert waartegen voldoende bescherming bestaat, maar zoekt naar andere zwakke plekken, zoals de hacker hobbyist.

Al Kaida van de Maghreb is er in geslaagd om met een paar ontvoeringen een heel gebied, met medewerking van de reisadviezen van minbuza.nl tot no go area te verklaren. De Parijs Dakar Rally is verplaatst naar Zuid Amerika. De economische spin off is weg. De overheden van Marokko en Mauritanië zijn er in geslaagd om hun geschil over territoriale claims te overwinnen door de hele weg van Tanger naar Nouakchott te asfalteren, de enige verbinding tussen Europa en het Afrika onder de Sahara. Het arme Mauritanië heeft met succes geïnvesteerd in een veilige doorgang door een grote militaire aanwezigheid die passanten controleert zonder te vervallen in corruptie en de beloning is een negatief reisadvies.

Ik wil het verdriet van de enkele slachtoffers en hun nakomelingen van de terreur van gefrustreerde elementen van de woestijnvolkeren niet bagatelliseren, maar het toegeven aan enkele incidenten door het gebied te mijden, is niet de manier om hun nagedachtenis te eren. Juist door te laten zien dat het toegeven aan terreur geen optie is, laten we zien dat het terrorisme ons niet kan raken. We leven in een beschaving die wil bestaan zonder pech en zonder ongeluk. We kiezen een overheid die ons tegen onszelf beschermt met veiligheidsriemen en maatregelen tegen het gebruik van tabak, alcohol, vet en wat niet al. Ik wil een overheid die stimuleert dat kinderen worden opgevoed om verantwoordelijk te zijn voor hun eigen beslissingen en keuzen, die niet tegen zichzelf beschermd hoeven te worden, een overheid die laat zien dat wij alleen vrij kunnen zijn als we bereid zijn het gevaar te trotseren en risico’s te nemen. Een overheid die bevestigt dat er nu eenmaal risico’s bestaan en dat je pech kunt hebben in het leven en dat elke maatregel die genomen wordt om risico’s en pech uit te sluiten tot gevolg heeft dat je vrijheid wordt ingeperkt en je wereld kleiner wordt.

We zijn met open vizier en zonder bescherming van Rotterdam naar Dakar gereden. Alleen andere reizigers konden ons bruikbare informatie geven en ook die was soms overdreven. Zoals over de pakken groene thee die we nodig hadden om door Mauritanië te komen. Dat geldt misschien voor een Marokkaan die een Mercedes 190 naar Dakar rijdt voor de verkoop, maar wij hebben in de hele staat die door BuZa wordt ontraden geen poging tot corruptie gezien. Dat begoin pas aan de grens met Senegal bij de pont over de gelijknamige rivier. Het is daar aan beide zijden een chaos van zelfverrijkende officials en burgers als handlangers die je ‘helpen’ er doorheen te komen. De briefjes van tweeduizend UM verdwijnen daar in de kaki uniformen als zakdoeken. Maar stap voor stap kom je daar doorheen en rijd je weer vrij door een nieuw land, een paar tientjes armer.

Na Dakar ligt West Afrika voor ons open. We moeten nog negatieve reisadviezen trotseren door Mali Niger en het noorden van Nigeria. Natuurlijk worden we beïnvloed door de waarschuwingen en gaan we soms met een angstig gevoel een gebied binnen. Maar elke keer dat we een traject hebben afgelegd, kunnen we een angst schrappen van het angstaanjagende lijstje. En elke keer wordt de wereld groter.