Donderdag 5 november was ik jarig en ‘s avonds om een paar minuten voor twaalf begon de burgemeester aan zijn speech ter gelegenheid van mijn afscheid als raadslid. Hij en de nestor Metin Çelik hadden mooie woorden. Ik had op mijn briefje voor mijn afscheidsspeech alleen ‘vrienden’ staan en ik maakte nog wat aantekeningen bij hun toespraken. Ik zou beginnen met Vrienden! omdat het meest bijzondere is dat ik als raadslid heb geleerd, dat je met al je politieke tegenstanders als vrienden kunt omgaan.

 

Rotterdam staat er om bekend dat het er hard en ruw aan toe gaat in de raad. We winden er geen doekjes om in de raadszaal en misschien wel daarom kunnen we buiten de arena vriendschappelijk met elkaar omgaan. Natuurlijk, enige achterklap is er altijd wel, maar die staat in geen verhouding tot de intriges en verzuurde relaties waarvan je hoort in andere gemeenten. Ik kon dus welgemeend openen met Vrienden!

Een week daarvoor was ik in Cairo lid van de VVD delegatie van de Liberale Internationale, vlak na de Tweede Wereldoorlog opgericht voor onderlinge steun van Europese liberale partijen, maar inmiddels wereldwijd opererend. Een nieuwe Egyptische liberale partij kreeg de status van observer. De oprichter had net vier jaar in de gevangenis gezeten voor zijn inspanningen voor de democratie. Hij mocht het congres van de Egyptische autoriteiten niet toespreken maar hij was wel aanwezig. De leider van de oppositie in Cambodja vertelde dat tachtig partijgenoten door de zittende macht waren vermoord, sommigen voor zijn ogen, voordat zijn partij werd toegelaten. Ik heb dit in mijn afscheidsspeech verteld om aan te geven hoe wij onze vrijheid moeten koesteren, hoe trots wij moeten zijn dat politieke opponenten vrienden kunnen zijn en hoe waakzaam we, ook in de gemeenteraad moeten zijn, om onze democratische opdracht niet te laten verwateren.

De burgemeester had in zijn toespraak gememoreerd hoe vasthoudend ik was geweest bij het behoud van horeca op de Van der Valk locatie in Hillegersberg. Ik antwoordde dat het mij niet om de horeca ging, maar om de unanieme uitspraak van de raad toen het burgerinitiatief werd omarmd om juist die locatie te beschermen en dat de politiek zich ongeloofwaardig maakt als dan een jaar later die uitspraak wordt genegeerd. Er werd gememoreerd hoe vasthoudend ik was om het niveau van het onderhoud van de buitenruimte op een hoger peil te krijgen. Ik antwoordde dat mijn vasthoudendheid er uit voortkwam dat de raad daar in een motie toe besloten had en dat het college moties moet uitvoeren. De burgemeester memoreerde hoe ik recentelijk het budgetrecht van de raad had verdedigd toen het college besloot rond de veertig miljoen uit te trekken, zonder besluit van de raad, om garanties te geven aan de projectontwikkelaar die het grootste kantoorgebouw van Nederland wil realiseren, De Rotterdam van Rem Koolhaas. Ik heb geantwoord dat het mij niet ging om de vraag of dat gebouw er moet komen en of de belastingbetaler dat er voor over moet hebben, maar dat de regels van de democratie gerespecteerd hadden moeten worden door zo’n beslissing aan de raad voor te leggen.

Het is gemakkelijk om partijpolitieke sneren uit te halen naar de PvdA die de projectontwikkelaars door dik en dun steunt of naar Leefbaar Rotterdam dat het college steunt omdat hun voormalige wethouders er tot hun ellebogen in zaten, of naar GroenLinks en het CDA dat zo graag in het college blijft dat een oogje wordt dichtgeknepen. Mijn oproep is los van politieke kleur: bescherm het primaat van de gemeenteraad om vrij, zonder last of ruggespraak te beslissen over alles waarover je de macht gekregen hebt. En wees betrouwbaar en consequent in je uitspraken. Natuurlijk kan het zijn dat voortschrijdend inzicht leidt tot nieuwe standpunten, maar wees daar eerlijk over. Doe niet alsof je het toen anders bedoelde. Alleen een betrouwbare overheid en een gemeenteraad met een rechte rug kan onze democratische waarden beschermen en het vertrouwen in de democratie herstellen.

Het was misschien een beetje zwaar voor een afscheid, maar met de constatering dat er vijfenveertig vrienden zaten in de raad en ja, ook het hele college, samen met de indringende ervaring in Cairo, kon ik het niet laten. Mijn afscheid is terug te zien op www.rotterdam.nl, dan naar gemeentebestuur, gemeenteraad en dan live uitzending, 5 november gemeenteraadsvergadering en dan het laatste agendapunt.